ถอดรหัส ‘แม่เหียะ โมเดล’: ต้นแบบ Smart City ขนาดเล็กที่ "เน้นบริการ" ตอบโจทย์ประชาชนจริง
แม่เหียะ พิสูจน์พื้นที่เล็กก็เป็น Smart City ได้
เทศบาลเมืองแม่เหียะ จังหวัดเชียงใหม่ (พื้นที่เพียง 24 ตร.กม.) ได้กลายเป็นต้นแบบที่น่าสนใจสำหรับเมืองขนาดกลางและเล็กที่ต้องการพัฒนาเป็นเมืองอัจฉริยะ โดยมีหลักการสำคัญคือการ "เน้นบริการประชาชนเป็นหลัก" และมุ่งเน้นการแก้ปัญหาในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม ไม่ใช่แค่การนำเทคโนโลยีมาใช้เพียงอย่างเดียว
4 หัวใจสำคัญของ ‘แม่เหียะ โมเดล’ Smart City
1. ระบบคำร้องออนไลน์ที่ตอบสนอง 100%
- เทคโนโลยี: พัฒนาระบบคำร้องออนไลน์ผ่านแอปพลิเคชัน Line และเชื่อมต่อกับ One Stop Service
- ผลลัพธ์: ประชาชนสามารถแจ้งเรื่องร้องเรียน/แจ้งซ่อมได้ทันทีโดยไม่ต้องเดินทางมาที่สำนักงาน เจ้าหน้าที่จะไปดำเนินการทันที ทำให้ระบบตอบสนองการทำงานได้ เต็ม 100% (และกำลังเพิ่ม AI มาช่วยคัดกรอง)
2. การลดอาชญากรรมด้วยกล้องวงจรปิด (CCTV)
- เทคโนโลยี: ติดตั้ง กล้อง CCTV กว่า 300 จุด ทั่วเมือง และร่วมมือกับเจ้าหน้าที่ตำรวจ
- ผลลัพธ์: ปัญหาการลักขโมยในพื้นที่ ลดลงอย่างเห็นได้ชัด โดยเหลือเพียง 0.5%
3. การจัดเก็บภาษีและข้อมูลพื้นที่แม่นยำ
- เทคโนโลยี: ใช้ โดรนสำรวจข้อมูลพื้นที่ทุก 3 เดือน เพื่อเก็บรายละเอียดครัวเรือนและการเปลี่ยนแปลง โดยข้อมูลจะถูกแสดงผลบนแผนที่อย่างละเอียด
- ผลลัพธ์: เพิ่มประสิทธิภาพในการจัดเก็บภาษีอย่างก้าวกระโดด จากเดิม 30-40% เป็น 80-85% เพื่อนำรายได้ไปพัฒนาท้องถิ่น
4. ระบบเตือนภัยน้ำท่วมฉับพลัน
- เทคโนโลยี: ใช้ระบบอิเล็กทรอนิกส์ที่มี กล้องจับสัญญาณความลึกน้ำผ่านเลเซอร์
- ผลลัพธ์: เมื่อระดับน้ำสูงถึงขีดอันตราย ระบบจะ ส่งสัญญาณเตือนผ่านโทรศัพท์และไลน์ตรงถึงผู้บริหาร เพื่อประกาศเตือนประชาชนได้ทันท่วงที ป้องกันความเสียหายจากน้ำป่าไหลหลาก
วิเคราะห์เชิงลึก
- ความชัดเจนของเป้าหมาย: นายกเทศมนตรีเมืองแม่เหียะเน้นย้ำว่าการพัฒนา Smart City ต้องมุ่งเน้นการ "แก้ปัญหาจริง" และสร้างความสะดวกสบายให้กับประชาชน นี่คือหัวใจสำคัญที่ทำให้โครงการไม่เป็นเพียง "การซื้อเทคโนโลยี" แต่เป็นการ "ลงทุนเพื่อบริการ"
- การใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสม (Appropriate Tech): การใช้ Line Application ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มที่ประชาชนคุ้นเคยในการแจ้งเรื่องร้องเรียน แสดงให้เห็นถึงการเลือกใช้เครื่องมือที่เข้าถึงง่ายและมีประสิทธิภาพ ไม่ซับซ้อน
- การสร้างรายได้เพื่อความยั่งยืน: การใช้โดรนสำรวจพื้นที่และการเก็บภาษีที่แม่นยำขึ้นอย่างก้าวกระโดด (เป็น 80-85%) เป็นกลไกสำคัญที่ทำให้เมืองมีงบประมาณเพียงพอที่จะกลับไปพัฒนาบริการด้านอื่น ๆ ต่อไป ถือเป็น Smart Financing ที่ยอดเยี่ยม
อนาคตของแม่เหียะ: มุ่งสู่ Smart City ที่สมบูรณ์แบบ
แม่เหียะแสดงความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาต่อไป โดยให้ความสนใจใน 3 ด้านหลัก ซึ่งจะนำไปศึกษาในงาน Thailand Smart City Expo 2025:
- ระบบไอทีและการบริการประชาชน: เพื่อต่อยอดจากความสำเร็จเดิม
- ระบบการขนส่งและจราจร: เนื่องจากเมืองเติบโตเร็วและอยู่ใกล้สนามบิน (เป็น "ไข่แดง" ของเชียงใหม่)
- การจัดการขยะและสิ่งแวดล้อม: เพื่อรักษาคุณภาพอากาศที่ดี
โมเดลแม่เหียะเป็นบทพิสูจน์ที่ชัดเจนว่า การพัฒนาสู่เมืองอัจฉริยะไม่จำเป็นต้องใช้เงินลงทุนมหาศาลหรือพื้นที่ขนาดใหญ่ แต่ต้องอาศัย ความเข้าใจปัญหาในพื้นที่ (Contextualization) และการนำเทคโนโลยีมาใช้เพื่อ สร้างคุณค่าและประโยชน์ที่จับต้องได้จริง ให้กับชาวบ้านเป็นลำดับแรก
