ไขคำตอบ REC คืออะไร? ทำไมจึงเป็นเครื่องมือสำคัญ ขับเคลื่อนไทยสู่เมืองอัจฉริยะและพลังงานสะอาด
ในยุคที่ทั่วโลกมุ่งสู่เป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero) ภาคธุรกิจและอุตสาหกรรมต่างต้องปรับตัวเพื่อแสดงจุดยืนด้านความยั่งยืน หนึ่งในเครื่องมือสำคัญที่กำลังมีบทบาทอย่างยิ่งในประเทศไทยคือ ใบรับรองการผลิตพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy Certificate หรือ REC)
REC คืออะไร? เข้าใจง่ายใน 1 นาที
ลองนึกภาพว่าไฟฟ้าที่มาจากแหล่งต่างๆ ทั้งจากเชื้อเพลิงฟอสซิลและพลังงานหมุนเวียน (แสงอาทิตย์, ลม) จะไหลมารวมกันในสายส่งเดียวกันก่อนถึงบ้านหรือโรงงานของเรา ทำให้เราไม่สามารถบอกได้ว่าไฟฟ้าที่กำลังใช้อยู่นั้น "สะอาด" จริงหรือไม่
REC จึงเปรียบเสมือน "สูติบัตร" หรือ "สิทธิสีเขียว" ของไฟฟ้า ที่ออกให้เพื่อรับรองว่าไฟฟ้าจำนวน 1 เมกะวัตต์-ชั่วโมง (MWh) ได้ถูกผลิตขึ้นจากแหล่งพลังงานหมุนเวียนจริง โดยสิทธินี้สามารถซื้อขายแยกจากตัวไฟฟ้าได้
ทำไม REC จึงจำเป็นต่อภาคธุรกิจและสมาร์ทซิตี้?
- สร้างความโปร่งใสและตรวจสอบได้: องค์กรสามารถซื้อ REC เพื่อ "อ้างสิทธิ์" การใช้พลังงานสะอาดตามปริมาณที่ต้องการได้อย่างถูกต้องตามมาตรฐานสากล แม้จะรับไฟฟ้าจากโครงข่ายส่วนกลางก็ตาม ช่วยให้การรายงานข้อมูลด้านความยั่งยืน (Sustainability Report) มีความน่าเชื่อถือ
- ขับเคลื่อนการลงทุนในพลังงานสะอาด: REC สร้างกลไกตลาด ทำให้ผู้ผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนมีรายได้เพิ่มเติมนอกเหนือจากการขายไฟฟ้า เป็นแรงจูงใจให้เกิดการลงทุนสร้างโรงไฟฟ้าพลังงานสะอาดใหม่ๆ เพิ่มขึ้นทั่วประเทศ
- เครื่องมือสู่เป้าหมาย Net Zero: สำหรับบริษัทที่ตั้งเป้าหมายใช้พลังงานหมุนเวียน 100% (เช่น กลุ่ม RE100) หรือต้องการลดคาร์บอนฟุตพรินต์ การซื้อ REC เป็นวิธีที่ยืดหยุ่นและมีประสิทธิภาพในการบรรลุเป้าหมายดังกล่าว
- ยกระดับความสามารถในการแข่งขัน: ในปัจจุบัน คู่ค้าและนักลงทุนต่างชาติให้ความสำคัญกับห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การใช้ REC จึงช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของธุรกิจไทยในเวทีโลก
ระบบนิเวศ REC ของไทย แข็งแกร่งด้วยมาตรฐานสากล
ประเทศไทยได้นำมาตรฐาน I-REC (International REC) ซึ่งเป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติมาใช้ โดยมี การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ทำหน้าที่เป็นผู้รับรอง (Issuer) เพียงรายเดียวในประเทศ คอยกำกับดูแล ตรวจสอบ และออกใบรับรอง เพื่อป้องกันการนับซ้ำซ้อน (Double Counting) สร้างความเชื่อมั่นให้กับตลาด
ตลาด REC ไทยเติบโตแบบก้าวกระโดด
เพียงไม่กี่ปี ตลาด REC ในไทยเติบโตขึ้นกว่า 10 เท่า และสร้างมูลค่าหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจไปแล้วมากกว่า 1,000 ล้านบาท สะท้อนให้เห็นถึงความตื่นตัวของภาคธุรกิจที่ต้องการเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนผ่านสู่ยุคพลังงานสะอาด
บทสรุปสำหรับชาวสมาร์ทซิตี้
REC ไม่ใช่เป็นเพียงใบรับรอง แต่เป็นกลไกทางการตลาดที่ทรงพลัง ช่วยแก้ปัญหาการปะปนกันของไฟฟ้าในโครงข่าย สร้างแรงจูงใจในการลงทุน และเป็นเครื่องมือที่จับต้องได้สำหรับองค์กรในการแสดงความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม การเติบโตของตลาด REC จึงเป็นสัญญาณบวกที่ชี้ว่า ประเทศไทยกำลังเดินหน้าสู่เป้าหมายพลังงานสะอาดและการพัฒนาเมืองอัจฉริยะอย่างยั่งยืนได้อย่างเป็นรูปธรรม